معرفت‌شناسی (زاگزبسکی)

توضیحات

عنوان کتاب: معرفت‌شناسی (زاگزبسکی)

نویسنده: لیندا زاگزبسکی

مترجم: کاوه بهبهانی

ناشر:‌ نی

تعداد صفحات: ۲۹۲صفحه

کتاب معرفت‌شناسی (زاگزبسکی) از نگاه مصطفی ملکیان

این کتابی در معرفت‌شناسی است، ولی سطح‌اش مقدماتی نیست، متوسط است و برای مبتدیان مناسب نیست. نویسنده معرفت‌شناسی را از نظر شخصی خود پیش میبرد و قصد نگارش کتاب درسی نداشته است. دیدگاه وی را معرفت‌شناسی اصلاح‌شده مینامند (Reformed Epistemology). عموماً فیلسوفان پروتستان به آن اعتقاد دارند و اگر آنها وارد عرصه‌ی فلسفه‌ی دین شوند از فلسفه برای دفاع از دین استفاده میکنند و معمولاً وارد فلسفه‌ی دین و معرفت‌شناسی میشوند.

عمق نظریات نویسنده ویژگی دیگر او است. در میان فیلسوفان زن کسی به قوت او در معرفت‌شناسی نیمه‌ی دوم قرن بیستم نیامده است. وی از لحاظ فلسفه‌ی اخلاق، فضیلت‌گرا و یکی از کارهایش احیای فضایل فکری و عقلانی است. اصل نظریه متعلق به ارسطو است. ارسطو میگفت در حوزه‌ی نظر هم فضایل عقلی و فکری داریم. این حوزه بعداً فراموش شد. در نیمه‌ی دوم قرن بیستم عده‌ای درصدد برآمدند (نظیر ویلیام جیمز و کلیفورد) این مسیر را ادامه دهند.

فهرست کتاب

۱. ارزش معرفتی و آن‌چه برای ما اهمیت دارد:‌ مقدمه؛ اقتضائات / بایسته‌های معرفتی و دغدغه‌های ما؛ اخلاق و اقتضائات / بایسته‌های معرفتی؛ یاوه‌گویی؛ شکاکیت و دغدغه‌های ما؛ منابعی برای مطالعهٔ بیش‌تر. ۲. شکاکیت و چند پاسخ امروزین به آن: مقدمه؛ مرحلهٔ اول حملهٔ شکاکانه: پس‌روی بی‌پایان دلایل؛ الف) مکتب پیرون و پس‌روی بی‌پایان؛ ب) پاسخ‌هایی که به برهانِ پس‌روی بی‌پایان داده شده است: مبناگرایی در برابر انسجام‌گرایی؛ مرحلهٔ دوم حملهٔ شکاکانه: نابغهٔ شرور دکارت و بیهودگی شواهد و دلایل؛ الف) نابغهٔ شرور؛ ب) سرباز زدن از اصل بستار معرفتی؛ ج) اعتمادگرایی؛ د) بسترگرایی؛ منابعی برای مطالعهٔ بیشتر؛ ۳. ذهن و جهان: پاسخ متافیزیکی و پاسخ: مرحلهٔ سوم حملهٔ شکاکانه: تصور مطلق از واقعیت؛ او. کی. باوزما و نابغهٔ شرور؛ پاتنم و مغز در خمره؛ شکاکیت، اعتماد به خویشتن، و باور وجدان_پسند؛ منابعی برای مطالعهٔ بیشتر؛

۴. اعتماد و فضیلت‌های فکری: اعتماد معرفتی به خویشتن و فضیلت‌های سامان‌دهندهٔ آن؛ الف) اعتماد مبتنی بر وجدان به خویشتن؛ ب)اعتمادکردن به عاطفهٔ ستایش؛ اعتماد معرفتی به دیگران و فضیلت‌های جماعت‌های معرفتی؛ الف) آرمانِ خودمداری معرفتی؛ ب) ناسازگاری خودمداری معرفتی؛ ج) فضیلت‌های جماعت‌های معرفتی؛ اختلاف‌های معرفتی حل‌نشدنی؛ خلاصه‌ٔ بحث؛ منابعی برای مطالعهٔ بیش‌تر؛ ۵. معرفت چیست؟ مقدمه؛ معضلِ ارزش؛‌ گتیه؛ نظریه‌های اعتبار دربارهٔ معرفت؛ منابعی برای مطالعه‌ٔ بیشتر. ۶. خوبی معرفتی و زندگیِ خوب: مطلوبیتِ حقیقت (صدق)؛ فهم؛ فکر و بالاترین خوبی؛ منابعی برای مطالعهٔ بیشتر. مؤخره:‌ الف) معضل ارزش؛ ب) فضیلت فکری و ارزش‌های معرفتی؛ ج) سرمشق‌گرایی.