توضیحات
عنوان کتاب: از شاهد قدسی تا شاهد بازاری: عرفی‌شدن دین در سپهر سیاست
نویسنده: سعید حجاریان
ناشر: طرح نو
تعداد صفحات: ۳۵۶صفحه
درباره‌ی کتاب از شاهد قدسی تا شاهد بازاری: عرفی‌شدن دین در سپهر سیاست
این کتاب مجموعه مقالاتی در زمینه‌ی فرایند عرفی‌شدن در حیات اجتماعی است که از سال ۱۳۷۳ تا ۱۳۷۸ در مجلات و نشریه‌ها منتشر شده است. کتاب در چهار بخش نوشته شده است: عرفی‌شدن سنت‌ها، عرفی‌شدن ایدئولوژی‌ها، عرفی‌شدن گفتمان‌ها و سایر مقالات. سعید حجاریان مدعی است که این کتاب، صبغه‌ی جامعه‌شناختی (نه ایدئولوژیکی) دارد.
کتاب درصدد دفاع از توصیف و گزارش روند سکولاریزاسیون و عرفی‌شدن در جوامع دینی به‌ویژه جامعه‌ی اسلامی ایران است. نویسنده‌ی کتاب، عامل مهم عرفی‌شدن ادیان را وجود امر سرمدی و لایتغیر در احکام دستگاه حقوقی و فقهی و همچنین، تعارض این احکام متصلب و لایتغیر با مقتضیات گذران و روزمره‌ی زندگی میداند. حجاریان از این دو عامل، گذار حوزه‌ی قدسی به حوزه‌ی عرفی را استنباط میکند.
بخشی از کتاب
«عرفی‌شدن بخشی از روند عام‌تری است که تحت عنوان افتراق ساختاری یا تخصیص نقش‌ها از آن یاد می‌شود. در واقع روندهای عامی که موجب دگرگونی و تحول جوامع می‌شوند، تجلیات گوناگونی دارند که عرفی‌شدن هم یکی از این تجلیات است.»
«(و فقها در طول زمان) ناچار بوده‌اند عناصر عقلانی بیش‌تری را در آرای فقهی دخیل دارند و در نهایت، انتقال از ساحت قدسی به ساحت عرفی پدید آید. عوامل تحقق فرایند عرفی‌شدن در فقه شیعه عبارت‌اند از: تفکیک این احکام به تأسیسی و امضایی، گسترش منطقه‌الفراغ شرعی و حوزه‌ی مباحات، بلاموضوع‌کردن احکام شرعی، گسترش فضای مالا نص فیه، تنقیح مناط در احکام مستنبط العله، قواعد کلی مثل لاضرر، اجماع امت مسلمان، دین حداقلی، خاتمیت مستلزم رشدِ عقلانیت بشر. تئوری ولایت مطلقه‌ی فقیه نیز مهم‌ترین کاتالیزوری است که بر فرایند عرفی‌شدن دستگاه فقه شیعه شتاب می‌دهد؛ زیرا به عنصر مصلحت تمسک می‌جوید… پذیرش مصلحت، ابزاری برای عرفی‌کردن دستگاه فقه قدسی است و این تئوری و اجرای آن در جامعه، یعنی تحقق سکولاریزاسیون و فرایند عرفی‌شدن و انتقال از شاهد قدسی به شاهد بازاری است.»
نقد و بررسی‌ها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.